تعیین‎ کننده‎ های هنجارهای اخلاقی و اسناد مسئولیت در زمینه ‏ی حفاظت آب: مورد مطالعه کشاورزان شهرستان‏ های مهاباد و میاندوآب

کشاورزی بزرگ‌ترین مصرف‎کننده‎ی منابع آب شیرین است و بنابراین هنجارهای و رفتارهای کشاورزان نقشی کلیدی در نظام مدیریت منابع آب دارند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تعیین‎کننده‎های هنجارهای اخلاقی و اسناد مسئولیت در زمینه‎ی حفاظت آب بوده است. این پژوهش از نوع پژوهش‎های توصیفی‏ـ همبستگی است که با استفاده از روش پیمایش انجام شد. جامعه آماری مورد مطالعه، کشاورزان شهرستان‏های مهاباد و میاندوآب در استان آذربایجان غربی بودند که 380 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای با انتساب متناسب به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه‎ای بود که روایی آن توسط گروهی از متخصصان به تأیید رسید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای نگرانی نسبت به کمبود آب، اسناد مسئولیت و دلبستگی مکانی، اثر مثبت و معنی‎داری بر هنجارهای اخلاقی در زمینه‎ی حفاظت آب داشتند. همچنین، ارزش‏ جمع‎گرایانه به‌صورت مثبت و معنی‏داری، اسناد مسئولیت را تحت تأثیر قرار می‏دهد، این در حالی بود که ارزش‎ فردگرایانه اثر منفی و معنی‎داری بر اسناد مسئولیت داشت. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای مستقل پژوهش حاضر، توانایی پیش‎بینی در حدود 58 درصد از تغییرات واریانس متغیر وابسته را دارا می‏باشند.